Veel stellen wonen samen in een huis dat alleen op naam van één van beiden staat. Dat lijkt op het eerste gezicht misschien geen probleem, maar wat gebeurt er als die partner overlijdt en er is geen verblijvingsbeding opgenomen?
Is de woning alleen op naam van jouw partner geregistreerd en is er geen verblijvingsbeding in het samenlevingscontract? Dan is er juridisch niets geregeld om jouw verblijf veilig te stellen.
Volgens het Nederlandse erfrecht gaan de bezittingen van de overledene automatisch naar zijn of haar erfgenamen. De samenwonende partner ontvangt in dat geval niets, tenzij er een testament is waarin anders is bepaald. De erfgenamen (vaak kinderen, ouders of andere familie) worden mede-eigenaar van de woning en kunnen hun aandeel opeisen of zelfs de verkoop van het huis afdwingen.
Stel dat het huis van jouw overleden partner is en jij geen eigenaar bent. Dan gaat het eigendom naar zijn of haar erfgenamen. Jij hebt wettelijk geen recht op het huis. Wel mag je volgens de wet nog zes maanden in de woning blijven wonen. Daarna kunnen de erfgenamen verdere stappen zetten.
Een verblijvingsbeding is een bepaling in een notarieel samenlevingscontract waarin staat dat gemeenschappelijke eigendommen bij overlijden automatisch toekomen aan de langstlevende partner. Dit voorkomt dat erfgenamen aanspraak maken op bijvoorbeeld het huis, als dat gezamenlijk eigendom was.
Met zo’n beding behoudt de langstlevende partner het volledige eigendom van de woning en blijft verkoop of verdeling door erfgenamen achterwege. Dit biedt rust en zekerheid, vooral als er geen testament is opgesteld.
Let op: een verblijvingsbeding werkt alleen voor goederen die gemeenschappelijk bezit zijn. Staat het huis op naam van slechts één partner? Dan werkt een verblijvingsbeding niet. In dat geval kan een testament uitkomst bieden.
Er zijn ook variaties mogelijk. In sommige gevallen wordt afgesproken dat de langstlevende het eigendom krijgt zonder iets te hoeven vergoeden aan de nalatenschap. In andere gevallen moet de waarde van het overgenomen deel worden vergoed aan de erfgenamen, bijvoorbeeld als er kinderen uit een eerdere relatie zijn.
Is de overleden partner geen eigenaar van het huis? Dan is er geen sprake van gemeenschappelijk eigendom, en dus ook geen mogelijkheid tot een verblijvingsbeding. Toch kun je de achterblijvende partner beschermen. Dat kan bijvoorbeeld door een testament op te stellen waarin je elkaar tot erfgenaam benoemt, of waarin je het recht op gebruik of bewoning van de woning vastlegt.
Zeker in samengestelde gezinnen of bij ongelijke vermogens is het verstandig om naast een samenlevingscontract ook een testament te laten opstellen. Zo voorkom je onverwachte juridische en financiële gevolgen na een overlijden.
Zonder juridische afspraken is de langstlevende partner kwetsbaar. Als je samenwoont en één van jullie is alleen eigenaar van de woning, is het verstandig om actie te ondernemen.
Wat je kunt doen:
Goed geregeld betekent rust voor later. Laat het dus niet bij goede bedoelingen, maar zet het juridisch goed vast.
Meer informatie vind je op de website van Notaris.nl – Een woning erven↗.